vrijdag 7 februari 2014

Als de dood voor de pest !

Omstreeks 1615 trouwden Jan Janse van Son en Mary Gerit Aert Pauwels Ravels. Vermoedelijk trouwden ze in Goirle of –wie weet- net over de ‘Belgische’ grens in katholiek gebied. In de Nederlanden beheerste het protestantisme immers het dagelijkse leven. België kenden we nog niet. Vlak ten zuiden van Goirle lag de grens met het gebied waar de Spaanse (en vooral) katholieke koning Philips II het voor het zeggen had. De mensen in die tijd hadden het om meerdere redenen niet gemakkelijk. 
Gerit Jansen van Son werd slachtoffer van de pest op 14 september 1668. De begraafakte vermeld:’Gerit Jansen van Son, Tilburg, gestorven aan de pest. Heeft erfgenaam. Plaats overlijden, Goirle. Datum overlijden 14-09-1668.” De Pest maakte geen onderscheid tussen rijk en arm. Overal sloeg hij genadeloos toe. 
In 1646 stierven in Breda Jenneke van Son en haar man, de bierbrouwer Peter Cornelis Corneliszoon Rauws aan een besmettelijke ziekte. Binnen twee en een halve week waren beide echtelieden dood. Zij werden in de Grote Kerk op de Markt begraven. De pest had een bonte verzameling van namen gekregen zoals de 'zwarte dood';’ haestige siekte’, en ook  ‘Gave Gods’. Dat laatste hebben we te danken aan de mening van de kerk dat wij mensen op het verkeerde pad waren en daarom van God de pest als straf opgelegd kregen. De kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders waren er meesters in om het simpele volk, de “beminde gelovigen”, de stuipen op het lijf te jagen. Dat de pest veel mensen kon treffen, zien we aan de naam ‘contagieuse sieckte’, een zondags woord voor besmettelijk. Maar hoe bestreed men toen die pest? Of liever gezegd: probeerde ze te bestrijden. Daarover meer in het volgende bericht.
(Bronnen:
Schepenbank Tilburg en Goirle, arch.nr. 14, deelnr. 360, Protocollen en minuten van allerhande akten, fol. 225v. (1645). Tilburg, Doop-, trouw- en begraafboeken, arch.nr. 15 DTB 1600-1810, bronnaam: Begraaflijsten van Tilburg 1656-1672, Schepenbank, fol. 136. Schepenbank Tb/Gle R360. 216v-219 (12-12-1645).
Illustratie: pagina vol pestslachtoffers uit het doodsboek Tilburg en Goirle.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten