Oma kon kiespijn weghalen !

Ik heb het al even gehad over ons groentenwinkeltje aan de Ginnekenweg in Breda. Het winkeltje had een toonbank met een weegschaal er op. Rechts van de ingang was een stellage waarop veilingkisten stonden. Het winkeltje had een etalage, waarin onder meer het verse fruit lag te pronken. ‘J.van Son-Kools in comestibles’preikte op de etalageruit. Ik heb een foto uit mijn familiearchief gehaald waarop mijn oma staat in de deur van de winkel.
Oma Leentje was niet enkel in de winkel aan de slag. Dat groentewinkeltje, maar ook Leentje Kools zelf en ook Jan van Son worden nog op een andere plaats in een alleraardigst boekje genoemd. 
In het boek Volksverhalen uit Noord Brabant worden zowel Leentje Kools als de winkel voor groenten en fruit van J. van Son aan de Ginnekenweg 64/65 vermeld. “Een klein winkeltje, maar een goei”. Ik las dat in een vertelsel van iemand die als jonge meisje al vreselijk kiespijn had. De volgende passage komt daarin voor: … “Nou hadden wij ’n buurvrouw en da’ was Jan van Zon z’n vrouw, en zij hiette Leentje Cools: ze hebben lang op de Ginnekenweg een groentewinkel gehad, klein groentewinkeltje, maar een goei. Die zei tegen mij:’ge moet met me mee gaan naar de Haven, en daar is kapelaan Daverveld en die kan oe d’r afhelpen en dat kost een kwartje’. …” Het verhaal gaat verder. De vrouw met kiespijn blijkt protestant te zijn, kan het opgegeven wees gegroet natuurlijk niet bidden en buurvrouw Leentje neemt op zich om dat voor haar te doen. Het blijkt te helpen, zo wil het verhaal. 
Dat is niet de enige keer dat Jan of zijn vrouw Leentje ten tonele worden gevoerd. In hetzelfde boek met volksverhalen verhaalt een vrouw op de Bavelseweg over een zwarte kat, die voor heel wat ellende zorgt. Een passage: “…… ‘Kom nou ‘ns kijken, nou zit ze in de kippenkooi van Jan van Zon’. ‘Hedde geen kokend water’, zee Jan van Zon. Jan kwam mee de lanteern!”…… Als ze willen gooien, dan blijkt de kat volgens het verhaal weer op het dak van het schuurke en kon ze niet geraakt worden. Uiteraard wordt de pastoor erbij gehaald en de ellende wordt weer opgelost, zo verhaalt de vertelster. Leentje Kools en haar Jan zijn in een boek met vertellingen vereeuwigd. In het familiearchief heb ik uiteraard dat boekje bewaard. Er staan heel wat vertelsels in die een mooie inkijk geven in de manier van denken en doen van de gewone mensen in de eerste helft van de 20e eeuw, al waren het dan mijn opa en oma.
(Bron: Volksverhalen uit Noord-Brabant, 1980 (redactie dr. Tjaard W.R. de Haan), uitg. Spectrum bv, (exemplaar in familiearchief f.v.son).
Illustratie: Leentje Kools in de deur van de groentenwinkel.