Gerard werd uitgeloot !

Een van de huwelijksbijlagen bij de trouwerij van Gerard van Son en Anna Rubbens, mijn overgrootouders, was een verklaring over de Nederlandse militie. Of met andere woorden: was Gerard in dienst geweest? 
Het antwoord is nee. Dat blijkt uit die inschrijving. Gerard was ingeschreven voor de lichting 1847. Er staat letterlijk in de verklaring “dat hem vervolgens bij de loting ten deel is gevallen nr. 23. Dat buiten oproeping gebleven zijnde,  hem tot geen dienst heeft verpligt”. Hij was met andere woorden dus uitgeloot. 
Wat weten we eigenlijk nog van de dienstplicht in Nederland? In de tijd van Gerard van Son heette het ‘De Nationale Militie’. In 1810 werd die ingevoerd in Nederland onder koning Lodewijk Napoleon, de broer van de keizer. Iedere man van 20 of ouder moest zich beschikbaar stellen. Door middel van loting werd bepaald wie er in dienst moest. Tot 1898 kon de welgestelde dienstplichtige een vervanger inhuren om zijn dienstplicht voor hem uit te voeren. Vanaf 1898 gold de persoonlijke dienstplicht. In 1938 werd het inloten afgeschaft.  Dienstplicht was zeker vanaf de jaren 60 van de vorige eeuw niet populair. Er werd van alles bedacht om afgekeurd te worden. Een bekend voorbeeld is de afkeuring op psychische gronden, (S-5 genoemd). Als je je tijdens de keuring gestoord gedroeg, dan liep je de kans om afgekeurd te worden. Ook homoseksualiteit was tot 1974 een reden om niet in dienstplicht te mogen. Aan het einde van de vorige eeuw kwam de dienstplicht onder druk te staan. Het Nederlandse leger werd vanaf dat moment vaker ingezet bij vredesmissies, die een stuk gevaarlijker waren voor de militairen. Verder ontstond er kritiek dat de dienstplichtigen na een korte basisopleiding weinig meer te doen hadden. Dit werd voor zowel de dienstplichtige als voor de staat als tijdverspilling gezien. Vanaf 1 mei 1997 werd de dienstplicht in Nederland officieel opgeschort. Het Nederlandse leger werd vanaf dat moment een beroepsleger: burgers hoeven niet in militaire dienst, zolang de veiligheidssituatie dat niet nodig maakt. Het is dus niet zo dat bij ons de militaire dienstplicht is afgeschaft. Iets wat velen denken. 
(Bron: 
http://www.isgeschiedenis.nl/nieuws/geschiedenis_van_de_dienstplicht/).
Illustratie: een van de huwelijksbijlagen bij het huwelijk van Gerard van Son en Anna Rubbens.